De Egelvriendelijke tuin
Egels zijn kleine zoogdieren en carnivoren. Ze eten vlees in de vorm van rupsen, larven, wormen, pissebedden, slakken, oorwurmen, mieren, spinnen, enz. Maar soms ook een zieke of dode muis, een nest muizen, kikkers, padden en zelfs af en toe bijen en wespen. Indien je jouw tuin egelvriendelijk maakt, haal je met een egel een fantastische tuinman/tuinvrouw in de tuin.
Nachtdier
Egels zijn nachtdieren. Overdag zijn ze moeilijk te vinden. Ze slapen dan in een nest van bladeren, mos en ander plantenmateriaal beschut onder een dichte (braam) struik, takkenril of composthoop. ‘S nachts gaan ze op stap op zoek naar voedsel. Egels gaan altijd alleen op stap en vormen geen vaste paartjes. Tijdens deze nachtelijke wandeling leggen ze een paar kilometer af. Wil je de egel zien? Dan kun je het beste een nachtcamera ophangen.
Leefgebied
Egels hebben een groot leefgebied. Mannetjes circa 20-40 ha en vrouwtjes 10-20 ha. Dat is heel groot! Een stadstuin is circa 60-100 m2. Een egel leeft in een gebied van circa 2000 tuinen!
Nu de tuinen steeds vaker verstenen heeft de egel meer moeite om voedsel en schuilgelegenheid te vinden. Daarnaast zijn in veel tuinen de hagen en vervangen voor schuttingen. Hierdoor kan de egel niet meer van de ene tuin naar de andere kruipen.
Veel tuinen zijn daarnaast zo netjes opgeruimd dat er onvoldoende droge en beschutte plekken zijn om zich terug te trekken.
Bedreiging
Veel natuurlijke vijanden hebben egels niet. De meeste dieren hebben veel ontzag voor de circa 7000 stekels die een egel op zijn rug heeft. Doordat ze zich bij gevaar oprollen tot een stekelig bolletje. De kop, de pootjes en het staartje die geen stekels hebben, zijn dan niet meer te zien. Alleen grote roofvogels, kerkuilen, vossen, dassen en grote honden kunnen een gevaar zijn voor de egel.
De grootste bedreiging voor de egel zijn wij, de mens. Door het gebrek aan o.a. foerageerplekken, nestelplekken en overwinteringsplekken hebben egels het moeilijk. Koud en nattigheid gedurende de wintermaanden en het vroege voorjaar vormen de grootste bedreiging. Bovendien is de kans dat ze verstoord worden groot. Omdat er te weinig natuurlijke bescherming is, in de vorm van hagen, braamstruiken of takkenhopen, zijn egels genoodzaakt hun nest te maken op minder handige locaties. Een andere bedreiging zijn verkeer en gif.
Een omgeving waar de egel van houdt: onder de bramenstruiken, bij een composthoop en in een rommelhoekje waar niemand komt.
Egels in de tuin
Wil je egels aantrekken in je tuin, zorg dan dat je tuin toegankelijk is. Een opening van 13 x 13 cm in de schutting, zorgt dat een egel de tuin kan betreden. Nog beter is om de schutting te vervangen voor een haag. Dan help je niet enkel de egel maar ook vele insecten en vogels aan een fijn thuis.
Daarnaast kun je een egelhuis plaatsen. Dit voorkomt dat egels minder geschikte plekken kiezen zoals een schuurtje (waar ze opgesloten kunnen worden). Maar ook een bladkorf, composthoop of mestvaalt (waar ze doorspit kunnen worden). Het egelhuis kun je jaarrond plaatsen. Van oktober tot maart is er behoefte aan een overwinteringsplek. Van maart tot september gebruiken vrouwtjes egels het huis als plek om hun jongen groot te brengen.
Creëer een wild stukje tuin waar de egel voedsel en rust kan vinden. Een bladhoop, takkenril of een wat wildere struik zorgt voor voedsel en een veilig onderkomen.
Tot slot zorg dat de egel geen gevaar loopt in je tuin! Gebruik géén gif, ook niet biologisch. Heb je water in de tuin? Zorg voor een trap dat een egel altijd uit het water kan klimmen, mocht die er in vallen. Bevestig netten voor het beschermen van fruit of andere gewassen zo strak mogelijk zodat de egel niet verstrikt raakt.
Bouw zelf een egelhuisje
Wil je zelf een egelhuisje bouwen? Gebruik hier dan onbehandeld hout voor, zodat het huisje geen gifstoffen bevat. Zorg ook voor een tunneltje voor de ingang (ca 13×13 cm). Zo voorkom je dat predatoren of nieuwsgierige huisdieren het huisje binnendringen of leegroven. Hieronder kun je de instructies van Egelwerkgroep Nederland downloaden voor het bouwen van jouw eigen egelhuisje!
Egelwerkgroep Nederland geeft instructies voor het bouwen van een egelhuisje!
Download de instructies voor het bouwen van jouw egelhuisje!